Dù đường sá xa xôi, người bố vẫn lặn lội 800km đi thăm con gái. Vừa đến nơi, ông sững sờ, nước mắt tuôn rơi khi thấy cảnh tượng trước mắt...
Ông Tú ngồi lặng lẽ trên chiếc ghế tre cũ kỹ, chiếc ghế mà bà cụ nhà ông vẫn thường gọi là “chiếc ngai vàng của vua cha”. Ánh nắng chiều loang lổ qua khe cửa, dát vàng lên nền đất, nơi những hạt bụi nhỏ bay múa lượn lờ. Đã ba năm rồi, kể từ cái ngày con gái út của ông, con Vân, lên xe hoa về nhà chồng, cách xa một quãng đường dài hun hút, gần 800 cây số. Ba năm, ba trăm sáu mươi lăm ngày chờ đợi, ba ngàn lẻ một đêm nhớ thương.
Vân là niềm tự hào của ông. Con bé không xinh đẹp sắc sảo như người ta vẫn nói, nhưng có đôi mắt sáng, nụ cười hiền hậu, lại khéo léo, đảm đang. Cả đời làm lụng vất vả, ông và bà chỉ mong con cái được sung sướng. Hai đứa con trai đã có gia đình riêng, ông bà cũng chẳng phải lo lắng nhiều. Nhưng Vân thì khác. Con bé là đứa nhỏ nhất, lại là con gái, ông thương nó hơn ai hết. Thế nên khi thằng rể tương lai đến hỏi cưới, ông đã đắn đo mãi. Chú rể tên Hùng, con trai một gia đình có điều kiện, lại làm việc trên thành phố lớn. Nhìn vẻ ngoài bảnh bao, lời nói lịch thiệp, ông Tú cũng ưng bụng. Chỉ có điều, quãng đường quá xa, ông cứ băn khoăn. Nhưng rồi, thấy con gái ánh mắt lấp lánh hạnh phúc, ông đành gật đầu.
Ba năm qua, Vân hiếm khi gọi điện về. Thỉnh thoảng chỉ là vài tin nhắn ngắn ngủi: “Con khỏe, bố mẹ đừng lo.” “Công việc của chồng con bận lắm, cuối tuần mới rảnh, con sẽ gọi.” Và rồi chẳng có cuộc gọi nào. Ông Tú, bà cụ nhà ông, cứ ngóng cứ trông. Bà cụ thì thầm với ông: “Hay con bé nó bận rộn quá, ở nhà chồng có nhiều việc phải lo, chứ ngày xưa nó thương bố mẹ thế cơ mà.” Ông cũng tự an ủi mình như vậy. Cứ nghĩ con gái sống sung sướng, được chồng yêu chiều, bận rộn với cuộc sống mới nên quên bẵng đi. Ông Tú lại lôi tấm ảnh cưới của con ra ngắm. Trong ảnh, Vân mặc chiếc váy cưới trắng tinh, nép mình e ấp bên chồng, nụ cười rạng rỡ như ánh mặt trời. Ông tin, con ông đang hạnh phúc.
Thế rồi, nỗi nhớ cứ cồn cào trong lòng. Nó như ngọn lửa âm ỉ cháy, ngày càng lớn dần, không sao dập tắt được. Một đêm, ông nằm mơ thấy Vân. Con bé gầy gò, đôi mắt trũng sâu, cứ nhìn ông mà khóc. Ông giật mình tỉnh giấc, mồ hôi ướt đẫm lưng áo. Ông biết, ông không thể chịu đựng được nữa. Ông phải đi. Phải đi gặp con gái. Phải tự mình nhìn thấy nó cười, nó nói, phải nắm tay nó để biết nó vẫn đang bình an.
Ông bàn với bà cụ, rồi bắt đầu chuẩn bị. Bốn bộ quần áo cũ nhất, một ít bánh kẹo quê, và một chai rượu nếp do chính tay ông ủ. Cứ thế, ông lên đường. Chuyến xe khách rời bến lúc tờ mờ sáng, mang theo cả nỗi nhớ và niềm hy vọng của một người cha nghèo. Con đường dài tưởng như vô tận. Chiếc xe lăn bánh, đưa ông qua những cánh đồng lúa xanh mướt, những ngọn đồi chập chùng, rồi những con phố đông đúc, những tòa nhà cao ngất trời. Suốt quãng đường, ông không ngủ được. Mắt ông cứ dán vào khung cửa kính, mông lung nhìn cảnh vật trôi qua, nhưng trong tâm trí lại vẽ ra cảnh tượng được gặp lại con gái. Ông sẽ ôm nó thật chặt, sẽ xoa đầu nó như ngày còn bé, sẽ hỏi han nó đủ thứ chuyện. Ông sẽ kể cho nó nghe chuyện ở quê, chuyện con mèo mướp mới đẻ, chuyện cây ổi đầu ngõ ra quả trĩu cành. Ông nghĩ, chỉ cần được nghe tiếng con, nhìn thấy nụ cười của con, bao nhiêu mệt mỏi, vất vả đều tan biến hết.
Sau gần hai mươi tiếng đồng hồ ngồi xe, cuối cùng ông cũng đến được thành phố. Ánh đèn đường lấp lánh như sao sa, những dòng xe cộ hối hả qua lại. Ông cảm thấy mình thật lạc lõng. Giữa dòng người hối hả ấy, ông Tú lóng ngóng với chiếc ba lô cũ sờn. Ông Tú hỏi thăm, rồi bắt xe ôm đến địa chỉ của con gái. Hẻm nhỏ dẫn vào một khu phố yên tĩnh, những căn nhà lấp lánh ánh đèn. Trước mắt ông là một căn biệt thự hai tầng sang trọng. Sân vườn được trang trí tinh tế, có cả một tiểu cảnh non bộ nhỏ. Tim ông đập mạnh. Đây là nhà con gái ông sao? Thật sự là Vân đang sống ở nơi xa hoa thế này sao? Nỗi lo lắng ban đầu biến mất, thay vào đó là sự tự hào vô bờ. Ông tin, con gái ông đang sống rất hạnh phúc.
Ông gõ cửa. Chiếc chuông điện tử kêu leng keng. Một lát sau, cánh cửa mở ra. Hùng, con rể ông, xuất hiện. Thấy ông, nụ cười trên môi cậu ta vụt tắt. Thay vào đó là vẻ ngạc nhiên, rồi hơi khó chịu. “Bố… bố lên đây từ bao giờ vậy?” Giọng nói có vẻ lạnh nhạt, không hề có chút vui mừng. Ông Tú chưa kịp trả lời, đã thấy Hùng quay lại gọi: “Vân! Bố vợ đến chơi này!”
Vân bước ra, dáng vẻ mệt mỏi, gương mặt hốc hác, đôi mắt trũng sâu. Chiếc áo ở nhà rộng thùng thình, không che giấu được thân hình gầy gò của nó. Trái tim ông Tú như bị bóp nghẹt. Đây là con gái ông sao? Cô dâu rạng rỡ ngày nào giờ đã biến mất, chỉ còn lại một người phụ nữ tiều tụy. Vân nhìn thấy ông, ánh mắt thoáng chút ngỡ ngàng, rồi vội vàng cúi đầu. Nó không chạy ra ôm ông như ông đã tưởng tượng. Đôi tay nó giấu sau lưng, run rẩy. “Cha… cha lên sao không báo con trước?” Giọng nói của nó nhỏ xíu, như tiếng gió thoảng qua.
Hùng mời ông vào nhà. Căn phòng khách rộng lớn, bày biện sang trọng nhưng lạnh lẽo. Không có một bức ảnh nào của hai vợ chồng, chỉ có những đồ nội thất đắt tiền và những bức tranh trừu tượng. Hùng đi vào bếp, một lát sau bưng ra một ly nước lọc. “Bố uống đi, chắc mệt lắm.” Cậu ta đặt ly nước xuống bàn, rồi cầm điện thoại lướt lướt. Hoàn toàn không hỏi han, không quan tâm gì đến ông cả.
Ông Tú ngồi trên chiếc sofa êm ái, nhưng lòng thì bồn chồn, bất an. Ông cố gắng bắt chuyện: “Công việc của hai đứa có tốt không? Có vất vả lắm không?” Hùng không nhìn ông, vẫn dán mắt vào màn hình điện thoại, nhát gừng trả lời: “Cũng bình thường ạ.” Vân ngồi cạnh ông, im lặng, thỉnh thoảng liếc nhìn Hùng, ánh mắt đầy vẻ sợ hãi.
Ông Tú ở lại nhà con rể được hai ngày. Hai ngày đó, ông gần như không được trò chuyện riêng với con gái. Hùng bận rộn với công việc, với bạn bè, chỉ về nhà vào buổi tối. Còn Vân, con bé quần quật từ sáng đến tối. Ông nhìn thấy nó cặm cụi dọn dẹp, lau nhà, đi chợ, nấu nướng. Bữa cơm ba người chỉ có tiếng chén đũa lạch cạch. Vân không dám nói chuyện, còn Hùng thì chỉ nói vài câu cụt ngủn với ông, rồi lại cắm mặt vào điện thoại. Ông đã cố gắng kể chuyện ở quê, nhưng cả Hùng và Vân đều không có vẻ gì là lắng nghe. Cả hai ngày, ông không hề nhìn thấy nụ cười trên gương mặt con gái.
Vào một buổi chiều, khi Hùng ra ngoài, ông quyết định ra ban công ngồi. Chiếc ban công nhỏ nhưng được trồng rất nhiều hoa. Ông ngắm hoa, cố gắng xua đi nỗi bồn chồn trong lòng. Một người phụ nữ trung niên, hàng xóm của Vân, đang tưới cây ở ban công bên cạnh. Thấy ông, bà mỉm cười thân thiện. “Bác là bố của con bé Vân phải không? Nó hiếm khi nói chuyện với ai, nhưng tôi thấy bác nên biết sự thật.”
Bà kể, giọng nói vừa thương cảm, vừa tức giận. Bà kể rằng, Vân không phải là bà chủ của căn nhà này, mà chỉ là một người giúp việc không công. Hùng đã lừa dối Vân. Sau khi cưới, Vân không được đi làm, phải ở nhà lo chuyện bếp núc, cơm nước, dọn dẹp. Hùng bắt nó phải làm hết tất cả, không cho thuê người giúp việc. Lương hằng tháng của Hùng cậu ta đều đưa cho mẹ giữ, chỉ đưa cho Vân một khoản tiền nhỏ để đi chợ. Vân phải sống trong sự khinh miệt của gia đình chồng. Mẹ chồng Vân thường xuyên gọi điện lên mắng chửi, nói Vân là đứa con dâu vô dụng, không biết kiếm tiền, chỉ biết ăn bám. Hùng cũng không đứng ra bảo vệ vợ, mà còn hùa theo mẹ. Hùng thường xuyên đi sớm về khuya, có khi còn không về nhà. Bà hàng xóm kể, Hùng có người phụ nữ khác. Cậu ta công khai đưa cô ta đi chơi, đi ăn, không hề che giấu. Và điều đau đớn nhất, là Vân đã có thai được vài tháng. Bà hàng xóm chỉ vào bụng Vân nói: “Bác có biết không, con bé đang mang thai đấy. Nhưng mà nó vẫn phải làm việc quần quật, không được nghỉ ngơi. Hôm trước tôi thấy nó khuỵu xuống ở vườn vì mệt, sợ hãi lắm, nhưng mà thằng Hùng đâu có quan tâm đâu.”
Ông Tú nghe từng lời của bà hàng xóm, như nghe từng nhát dao cứa vào tim mình. Bàn tay ông run rẩy, chiếc ly nước trên tay suýt rơi xuống đất. Cả thế giới như sụp đổ. Những hình ảnh hạnh phúc ông vẽ ra trong đầu bỗng biến thành tro bụi. Nụ cười rạng rỡ của con gái trong ảnh cưới giờ đây trở thành một vết sẹo nhức nhối trong tim ông. Nước mắt ông chảy dài trên má, mặn chát. “Trời ơi… sao con tôi khổ thế này…” Ông nghẹn ngào, chỉ biết lẩm bẩm trong miệng.
Sau khi bà hàng xóm đi, ông Tú trở vào nhà. Ông tìm thấy Vân đang ngồi trong bếp, cặm cụi gọt rau củ. Ông lặng lẽ đến gần, gọi khẽ: “Vân…” Con bé giật mình ngước lên, đôi mắt đỏ hoe. Chắc nó cũng đã khóc. Ông Tú ngồi xuống cạnh con, nắm lấy bàn tay gầy gò của nó. Bàn tay ngày xưa ông vẫn thường nắm, giờ đây chai sạn, thô ráp, trên mu bàn tay còn có mấy vết bầm tím. Tim ông đau nhói.
“Con… con có sao không?” Ông Tú hỏi, giọng run run. Vân nhìn ông, rồi bất ngờ ôm chầm lấy ông mà khóc òa lên. Tiếng khóc nghẹn ngào, nén lại bao uất ức, bao đau khổ. “Cha ơi… con nhớ cha mẹ lắm…” Nó nức nở. Ông Tú ôm con vào lòng, xoa đầu nó. “Nín đi con, nín đi. Có cha ở đây rồi.”
Ông Tú không hỏi, cũng chẳng trách. Ông hiểu, giờ đây, lời nói cũng trở nên vô nghĩa. Chỉ có tình thương mới có thể xoa dịu nỗi đau. Ông nhẹ nhàng lau nước mắt cho con, rồi nói: “Cha biết hết rồi. Chuyện của con, cha biết hết rồi. Cha xin lỗi con. Lẽ ra cha phải ngăn cản con. Lẽ ra cha không nên đồng ý để con lấy chồng xa.”
Vân lắc đầu, giấu mặt vào lòng ông. “Không phải lỗi của cha. Là con tự nguyện. Con cứ nghĩ… cứ nghĩ anh ấy yêu con thật lòng…” Nó nghẹn lại. Ông Tú thương con, chỉ biết ôm con thật chặt. Giờ đây, ông mới hiểu, tại sao con gái ông lại gầy gò, tiều tụy đến thế. Hóa ra, nó phải gồng gánh một cuộc sống quá nặng nề. Hóa ra, nó phải giấu đi nỗi đau để ông bà ở quê an tâm.
Ông nhìn bụng của con gái, khẽ nói: “Con có thai rồi à? Sao không nói cho cha mẹ biết?” Vân cúi đầu, nói lí nhí: “Con sợ cha mẹ lo lắng. Vả lại… anh ấy không vui khi con có thai. Anh ấy nói… đứa bé là gánh nặng.” Nghe đến đây, nước mắt ông Tú lại chảy. Một đứa con gái hiền lành, hiếu thảo như Vân, sao lại phải chịu đựng những tủi nhục thế này?
Ông Tú ở lại thêm một ngày, nhưng không còn là vị khách trong nhà con rể nữa. Ông trở thành người bạn đồng hành của con gái trong những công việc thường ngày. Ông giúp Vân lau dọn nhà, rửa bát. Mỗi khi làm việc, ông lại lén nhìn con gái, thấy nó làm việc nhanh thoăn thoắt, đôi tay không một phút nghỉ ngơi. Ông Tú hiểu, đây là thói quen đã ăn sâu vào máu thịt của con.
Buổi tối, khi Hùng về, ông Tú thấy Hùng đối xử với Vân còn tệ hơn cả người giúp việc. Hùng hất hàm, sai bảo Vân đủ thứ, từ lấy áo, lấy nước, đến chuẩn bị đồ ăn khuya. Vân cứ răm rắp nghe lời, không dám lên tiếng. Hùng thậm chí còn gọi điện thoại cho người phụ nữ kia ngay trước mặt Vân, nói những lời yêu thương ngọt ngào, mặc kệ Vân đang đứng cạnh. Vân cúi đầu, cắn chặt môi, mắt rưng rưng. Ông Tú nhìn thấy tất cả. Lòng ông sôi sục căm phẫn, muốn đứng lên đập tan cái không khí nặng nề này. Nhưng rồi, ông lại nhìn thấy ánh mắt cầu xin của con gái. Ánh mắt như nói: “Cha đừng làm gì cả. Mọi chuyện sẽ lại tệ hơn thôi.” Ông Tú đành nén lại cơn giận.
Đêm cuối cùng ở lại nhà con rể, ông Tú không ngủ được. Ông ngồi lặng lẽ bên cửa sổ, nhìn những ngọn đèn đường sáng lấp lánh ngoài kia. Nỗi ân hận cứ giày vò ông. Giá như ngày ấy, ông quyết liệt hơn, không để con gái đi lấy chồng xa. Giá như ông không tin vào những lời hứa hẹn hào nhoáng. Giá như ông lắng nghe trực giác của mình. Giờ đây, con gái ông phải chịu đựng những tủi nhục, những đau khổ này, tất cả là do ông.
Sáng hôm sau, ông Tú chuẩn bị lên đường về. Hùng đi làm sớm, chỉ có hai cha con ở nhà. Ông Tú ôm con gái vào lòng, nước mắt lại tuôn. “Cha về đây, con ở lại nhớ giữ gìn sức khỏe. Dù có chuyện gì, hãy gọi cho cha. Cha mẹ lúc nào cũng là chỗ dựa của con.” Vân gật đầu, ôm chặt lấy cha, như muốn níu giữ ông ở lại. “Cha về cẩn thận. Con sẽ cố gắng. Cha đừng lo cho con.”
Ông Tú bước đi, lòng nặng trĩu. Ông không dám quay đầu nhìn lại. Ông sợ, nếu quay lại, ông sẽ không đủ can đảm để rời đi. Ông bước ra khỏi cánh cửa, cánh cửa của căn nhà sang trọng mà lạnh lẽo, mang theo nỗi đau và sự bất lực của một người cha.
Chuyến xe trở về, con đường vẫn dài hun hút như thế, nhưng giờ đây, khung cảnh đã không còn thơ mộng như lúc đi. Những cánh đồng lúa xanh mướt giờ đây trở thành màu xanh u ám của nỗi buồn. Những ngọn đồi chập chùng như đang cúi đầu khóc than cùng ông. Cảnh thành phố hoa lệ giờ chỉ là một vết cứa sâu vào lòng ông Tú. Ông không thể nào quên được hình ảnh của con gái, gầy gò, hốc hác, và đôi bàn tay chai sạn.
Về đến nhà, bà cụ chạy ra đón. Bà nhìn thấy ông, thấy ánh mắt trũng sâu, thấy vẻ mặt u buồn của ông, bà hiểu ngay. “Con bé nó có chuyện gì phải không?” Ông Tú không nói gì, chỉ ôm lấy vợ mà khóc. Ông kể cho bà nghe tất cả những gì ông đã thấy, đã nghe. Hai ông bà ngồi lặng lẽ trong đêm, khóc cho số phận của con gái. Tiếng khóc hòa vào tiếng dế rả rích ngoài vườn, một bản nhạc buồn thê lương.
Từ ngày đó, ông Tú già đi trông thấy. Mái tóc bạc thêm, lưng còng thêm. Ông không còn ngồi lặng lẽ trên chiếc ghế tre ngắm ảnh con nữa. Mỗi khi có ai hỏi thăm chuyện con gái, ông chỉ mỉm cười, giọng nói rưng rưng: “Nó khỏe. Nó sống tốt.” Nhưng trong lòng ông, nỗi đau và sự ân hận cứ dai dẳng không nguôi. Ông biết, ông không thể làm gì để giúp con gái ông. Ông chỉ có thể chờ đợi, và mong rằng một ngày nào đó, con gái ông sẽ đủ mạnh mẽ để thoát ra khỏi cái địa ngục trần gian ấy. Và ông sẽ luôn ở đây, trên chiếc ghế tre cũ, đợi con gái trở về, để ông được ôm nó thật chặt, và nói rằng: “Cha sẽ không để con phải khổ nữa đâu, con gái của cha.”